9 điều bạn cần biết về siêu âm thai

Siêu âm thai là phương pháp giúp theo dõi thai nhi khá phổ biến hiện nay. Tuy nhiên, mẹ bầu không nên lạm dụng quá nhiều để không ảnh hưởng đến con yêu.

Không thể phủ nhận tác dụng của siêu âm thai đối với các chị em trong việc tạo điều kiện cho họ thấy được hình ảnh của thiên thần nhỏ ngay từ khi bé còn ở trong bụng cũng như quan sát quá trình con dần phát triển. Thế nhưng, bạn cũng nên tìm hiểu về biện pháp kĩ thuật này để tránh những ảnh hưởng không mong muốn.

1. Siêu âm thai là gì?

Siêu âm thai là một dạng kiểm tra chẩn đoán không xâm lấn sử dụng sóng âm để tạo ra hình ảnh của con yêu cũng như nhau thai, tử cung, cùng các cơ quan khác của khung xương chậu. Phương pháp này cho phép các bác sĩ phụ sản thu thập thông tin có giá trị về sự tiến triển của thai kỳ và sức khỏe của bé.

Trong quá trình kiểm tra, máy siêu âm truyền các sóng âm qua tử cung và cơ thể của con sẽ phản xạ lại loại sóng này. Sau đó, máy tính sẽ dịch  sóng âm thanh , tái tạo thành hình ảnh video cho thấy hình dạng, vị trí và các cử động của em bé.

Bác sĩ sẽ dùng dụng cụ cầm tay có sóng siêu âm khi khám thai để nghe nhịp tim của thai nhi. Mẹ bầu có thể phải siêu âm thường xuyên hơn nếu bị tiểu đường, cao huyết áp hoặc các biến chứng khác về sức khỏe. Có các loại siêu âm thai 2D, 3D hay 4D.

2. Cách thức hoạt động của siêu âm thai

Khi siêu âm thai, mẹ bầu sẽ nằm trên giường mềm cũng như kéo áo lên để lộ bụng. Sau đó, các bác sĩ sẽ thoa lên vùng bụng một loại gel mỏng. Đây là chất dẫn truyền sóng siêu âm giúp loại bỏ các bọt khí giữa đầu dò và cơ thể, để sóng siêu âm được truyền tốt hơn nhằm đưa ra kết quả chính xác nhất.

Khi máy tính dịch kết quả âm thanh thành hình ảnh trên màn hình, bạn sẽ được nhìn thấy con yêu. Mô hoặc xương sẽ xuất hiện dưới dạng các vùng sáng hoặc màu xám và dịch màng ối sẽ xuất hiện ở những vùng tối.

Siêu âm cơ bản mất khoảng từ 5 – 10 phút. Đối với những lần kiểm tra chi tiết, đo độ dài của các bộ phận, tầm soát dị tật…, bác sĩ có thể sử dụng các thiết bị phức tạp hơn và mất khoảng 30 phút hoặc hơn để hoàn thành việc siêu âm.

3. Các cột mốc quan trọng mẹ bầu nên siêu âm

• Thai kỳ tuần thứ 4 – 8: Bạn nên đi siêu âm để kiểm tra chắc chắn xem phôi thai đã vào tử cung an toàn, làm ổ cũng như có tim thay hay không.
• Thai kỳ tuần thứ 12 – 14: Vào thời điểm này, bác sĩ sẽ xác định chính xác tuổi thai của mẹ bầu cũng như đo khoảng sáng sau gáy nhằm dự đoán một số bất thường về nhiễm sắc thể. Ngoài ra, bạn sẽ biết được mình mang thai đôi, thai đơn hay đa thai vào giai đoạn này.
• Thai kỳ tuần thứ 21 – 24: Thông thường, bác sĩ sẽ chỉ định siêu âm tuần 22. Lúc này, các cơ quan nội tạng của thai nhi đều được bác sĩ siêu âm kiểm tra để đảm bảo phát triển bình thường. Ngoài ra, bác sĩ có thể phát hiện hầu hết các bất thường về hình dạng bên ngoài như hở hàm ếch hoặc dị dạng ở các cơ quan bên trong. Thời gian này đặc biệt quan trọng vì việc đình chỉ thai nghén chỉ có thể được thực hiện trước tuần thứ 28.
• Thai kỳ tuần thứ 30 – 32: Vào khoảng thời gian này, bác sĩ sẽ phát hiện ra những bất thường xuất hiện muộn ở động mạch, tim… Ngoài ra, dây rốn cũng được kiểm tra để xem còn đủ tốt để vận chuyển dinh dưỡng nuôi bào thai hay không, vị trí của nhau thai và tình trạng nước ối như thế nào.

Mẹ bầu có thể tìm hiểu thêm về quá trình phát triển thai nhi qua từng tuần tại đây. 

4. Lợi ích của siêu âm thai

Siêu âm thai mang đến cho mẹ bầu khá nhiều lợi ích, chẳng hạn như:

• Ngày dự sinh: Một số nghiên cứu đã kết luận rằng siêu âm giúp chẩn đoán ngày dự sinh chính xác cũng như giảm khả năng sinh muộn hơn.
• Biết giới tính của thai nhi: Một lợi ích rõ ràng của việc siêu âm là biết được giới tính của em bé. Nếu muốn mọi thứ thật tự nhiên và bất ngờ, bạn có thể không cần quan tâm đến vấn đề này. Còn trong trường hợp bạn muốn biết giới tính để chuẩn bị đồ dùng cho con thật tốt, siêu âm thai sẽ giúp bạn giải quyết vấn đề này.
• Xác định song thai: Một số phụ nữ mang thai đôi không có bất kỳ dấu hiệu nào. Vì vậy, siêu âm là một cách để xác định rõ ràng.
• Xác định thai ngoài tử cung: Thai ngoài tử cung sẽ có các triệu chứng riêng như đau bụng, chảy máu và xuất hiện từ tuần thứ 8 – 10 của thai kỳ nhưng siêu âm sẽ giúp mẹ bầu loại bỏ được nguy cơ hay xác nhận rằng đang gặp phải tình trạng này.
• Kiểm tra nhịp tim của thai nhi: Bác sĩ hoặc chuyên viên kỹ thuật sẽ sử dụng máy Doppler cầm tay để nghe nhịp tim của thai nhi nhằm phát hiện các vấn đề bất thường.
• Gắn kết tình cảm: Một số bà mẹ muốn nhìn thấy con mình khi còn trong tử cung như một cách để kết nối với con yêu và để đảm bảo mọi thứ đang phát triển bình thường.

5. Siêu âm thai có hại cho thai nhi không?

Nhiều nghiên cứu đã được thực hiện trong 35 năm qua không tìm ra bằng chứng cho thấy siêu âm gây hại cho thai nhi. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là mẹ bầu có thể siêu âm tùy hứng vì siêu âm là một dạng năng lượng đặc biệt và có khả năng ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Điều này có thể đặc biệt đúng trong ba tháng đầu, khi con yêu dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài hơn. Do vậy, hãy siêu âm chỉ khi thật sự cần thiết hoặc theo lịch trình mà bác sĩ đưa ra bạn nhé.

6. Siêu âm 2D, 3D, 4D là gì? Có loại nào gây hại nhiều hơn không?

Về nguyên lý hoạt động, chúng đều sử dụng sóng âm thanh, nên tất cả đều an toàn. Chúng chỉ khác nhau ở chỗ là siêu âm 3D, 4D tổng hợp các tín hiệu lại để dựng lên hình ảnh 3 chiều, 4 chiều, thay vì chỉ có 2 chiều như 2D.

Bạn có thể tham khảo: Tại sao bà bầu cần thực hiện siêu âm 4D?

7. Mẹ bầu còn có thể sử dụng loại siêu âm nào khác không?

Câu trả lời là có. Đó là siêu âm Doppler màu. Siêu âm Doppler màu dựa trên hiệu ứng Doppler để xác định hướng chuyển động của vật thể so với đầu dò siêu âm và thường được sử dụng để khảo sát mạch máu. Vì thế, phương pháp này có thể kiểm tra được tình trạng chức năng của nhau thai.

8. Làm sao để mẹ bầu biết mình đang được siêu âm đúng cách?

Mặc dù siêu âm là một xét nghiệm đơn giản, an toàn và dễ thực hiện, hầu hết mẹ bầu vẫn cảm thấy an tâm hơn nếu họ được một bác sĩ/kỹ thuật viên chuyên khoa thực hiện. Họ sẽ giúp đảm bảo kết quả nhận được là chính xác cũng như không làm bạn thấy lo lắng. Về cơ bản, có vài nguyên tắc sau mà bạn nên nhớ:

• Siêu âm Doppler qua đầu dò âm đạo không được thực hiện trong những tuần đầu, khi em bé chỉ đang ở giai đoạn phôi.
• Mức độ sinh nhiệt ở các mô tăng dần từ khí, lỏng, rắn, nên xương sẽ tăng nhiệt độ nhanh nhất khi siêu âm. Bộ xương của thai nhi phát triển từ tuần thứ 12 và sẽ càng ngày càng cứng. Vì thế, khi siêu âm nên chú ý nhất là vị trí hộp sọ của bé.
• Đầu dò không nên được giữ quá lâu ở cùng một chỗ.
• Nếu mẹ bầu đang sốt, siêu âm nên được tiến hành nhanh chóng do thân nhiệt mẹ bầu đã cao sẵn rồi.

9. Lưu ý khi đi siêu âm thai

Nếu siêu âm thai trong tam cá nguyệt thứ nhất, bạn có thể được yêu cầu uống nước trước đó để làm đầy bàng quang. Điều này đôi lúc khiến bạn khó chịu vì cảm giác muốn đi vệ sinh nhưng lại giúp bác sĩ dễ nhìn thấy em bé hơn. Bàng quang đầy sẽ đẩy tử cung lên cao hơn. Tuy nhiên, sau tam cá nguyệt thứ 1, trước khi siêu âm, bạn cần đi tiểu để làm trống bàng quang.

Cùng xem qua phương pháp siêu âm thai chi tiết hơn tại HelloBacsi.com nhé.